Business Model Canvas ဘယ်လိုဆွဲမလဲ

Business တစ်ခု (သို့) Product တစ်ခုအတွက် Business Model Canvas (BMC) ဘယ်လိုဆွဲမလဲ? BMC ဘယ်လိုဆွဲမလဲကို မသွားခင်မှာ BMC ဆိုတာဘာလဲ နဲ့ ဘယ်လိုအသုံးဝင်လဲ ဆိုတာကို အရင်လေ့လာကြည့်ရအောင်။

Business Model Canvas (BMC) ရဲ့ Definition က “အောင်မြင်တဲ့ Business တစ်ခု စတင်ဖို့ လိုအပ်မယ့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု” ၊ ဝင်ငွေဘယ်ကရမလဲ နဲ့ “မိမိရဲ့ဖောက်သည်က ဘယ်သူတွေလဲ” ဆိုတာတွေကို အကျဥ်းချုပ် ချစွဲထားတဲ့ အစီအစဥ် (Plan) တစ်ခု” ဖြစ်ပါမယ်။

စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်တွေအနေနဲ့ Business တစ်ခု (သို့) Product တစ်ခုမစခင် အဲဒီ Business ကို ဘယ်လိုအကောင်အထည်ဖော်မလဲဆိုတာ မြင်သာအောင်ဆွဲတတ်ကြပြီး ကျွန်တော်တို့လို Product Manager တွေအတွက်လည်း Management နဲ့ဖြစ်စေ၊ တခြား Stakeholders တွေနဲ့ ဖြစ်စေ Communicate လုပ်ရာမှာ နားလည်လွယ်ပြီး အသုံးဝင်ပါတယ်။

ဘာကြောင့် BMC ကို ဆွဲကြတာလဲ
ကျွန်တော်တို့အတွက် BMC က

1. နားလည်ရလွယ်တယ်
2. တိုတိုနဲ့ ရှင်းရှင်းလင်းလင်းရှိတယ်
3. ပြင်လွယ်ပြောင်းလွယ်တယ်
4. Customer, Business, Partners နဲ့ Business Activities တွေအချိတ်အဆက်မိမိ မြင်သာတယ်

ကဲ… BMC ရဲ့ What နဲ့ Why ကို သိပြီဆိုတော့ ဘယ်လိုဆွဲကြမလဲ (How) ကို ဆက်လေ့လာရအောင်။

BMC တစ်ခုမှာ Component ၉ ခုပါတယ်။

1. Key Partners
2. Key Activities
3. Key Resources
4. Cost Structure
5. Value Proposition
6. Customer Relationship
7. Channels
8. Customer Segments
9. Revenue Streams တို့ပါဝင်တယ်။

၁။ Key Partners
Product / Business တစ်ခု Customer လက်ထဲရောက်အောင်ပို့ဖို့ ကူညီ ပါဝင်ပေးတဲ့ Business Partner တွေဖြစ်ပါတယ်။ ပြောချင်တာက Product တစ်ခု ထုတ်တော့မယ်ဆိုရင် ကိုယ့်ကို ကူညီမယ့်သူ (သို့) စီးပွားဖက်အဖြစ် လုပ်ကိုင်ပေးမယ့် သူတွေဖြစ်ပါတယ်။

၂။ Key Activities
Product / Business တစ်ခု တည်ဆောက်ဖို့ အဓိက လုပ်ဆောင်ရမယ့် Task တွေ၊ Activities တွေဖြစ်ပါတယ်။ Product တစ်ခု အစကနေအဆုံးထိ လိုအပ်မယ့် အလုပ်တွေဖြစ်ပါတယ်။

၃။ Key Resources
Product / Business တစ်ခု Customer လက်ထဲပို့ဆောင်ဖို့ Key Activities တွေ လုပ်ရာတွင် သုံးမယ့် Resources (လူ သို့မဟုတ် ပစ္စည်း) တွေဖြစ်ပါတယ်။

Component (၁) (၂) (၃) ပြီးရင်တော့ Product / Business တစ်ခုအတွက် အဓိကလိုအပ်မယ့် အရာတွေ ရှင်းလင်းသွားပါပြီ။

၄။ Cost Structure
Product / Business တစ်ခု ထုတ်ဖို့ ကုန်ကျစရိတ်ဖြစ်ပါတယ်။

၅။ Value Proposition
“မိမိ ​Product က ဘာလဲ” နဲ့ “ဘာကြောင့် လူတွေသုံးကြမှာလည်း” ဆိုတာကို ဖွင့်ဆိုပါတယ်။ Competitor ထက် ဘာ ပိုသာလဲ၊ Product က Customer ရဲ့ ဘယ်ပြဿနာကို ဖြေရှင်းပေးမလဲဆိုတာတွေကို ရည်ရွယ်ပါတယ်။

၆။ Customer Relationship
Product ကို သုံးမယ့် Customers တွေ ရေရှည်သုံးလာအောင် ဘယ်လို Relationship တည်ဆောက်မလဲ၊ ဘယ်လို ဆွဲဆောင်မလဲဖြစ်ပါတယ်။

၇။ Channels
မိမိ Product ကို Customer တွေဆီ ဘယ်လို အရောက်ပို့မလဲဆိုတဲ့ နည်းလမ်းတွေပါ။

၈။ Customer Segments
မိမိ Business / Product ရဲ့ Customers အမျိုးအစားတွေကို သတ်မှတ်တာဖြစ်ပါတယ်။ အကုန်လုံးကို Target ထားတယ်လို့ သိမ်းကျုံးပြောတာထပ် ကိုယ်ရဲ့ ပထမဦးစားပေး Focus Customer အမျိုးအစားကို ပိုင်းခြားသတ်မှတ်သင့်ပါတယ်။ အမျိုးအစား တစ်ခုမကလည်း ရှိနိုင်ပါတယ်။

၉။ Revenue Streams
မိမိ ​Business / Product ကနေ ဘယ်လို ဝင်ငွေရှာမလဲဆိုတဲ့ နည်းလမ်းတွေဖြစ်ပါတယ်။

BMC ရဲ့ အပိုင်းတစ်ခုစီကို ပိုရှင်းသွားအောင် အောက်က BMC Sample လေးနဲ့ တွဲကြည့်ကြည့်ပါ။

Sample အတွက် အကြမ်းဖျင်းချဆွဲထားတာဖြစ်လို့ အမြင်မတူတာတွေလည်း ရှိကောင်းရှိနိုင်ပါတယ်။

Business Model Canvas ကို Board ပေါ်မှာ / စာရွက်အကြီးကြီးမှာ ဇယားချ၊ သက်ဆိုင်တဲ့ Stakeholder တွေ အတူတကွ ထိုင်ဆွေးနွေးပြီး၊ မိမိ Business (သို့) Product အတွက် Business Model ဆွဲကြလေ့ရှိပါတယ်။ လက်နဲ့ရေးခြစ်ရမှ ပိုအားရ၊ ပိုဆွေးနွေးလို့ကောင်းတတ်တာမို့ ဒီလိုထိုင်ဆွဲကြတာများပါတယ်။

အဲ့ဒါမှမဟုတ်ရင်လည်း Business Model Canvas အတွက် အလွယ်တကူ ဆွဲလို့ရတဲ့ Software Tools တွေ ရှိနေပါပြီ။ ကျွန်တော်ကတော့ Draw.io (အခု http://diagrams.net/ ) နဲ့ ဆွဲတာများပါတယ်။ သူ့မှာ Template ရှိပြီးသားဆိုတော့ Component တစ်ခုစီမှာ ဖြည့်လိုက်ရုံပါပဲ။ အပေါ်က Sample ကလည်း Draw.io နဲ့ လက်စွမ်းပြထားတာပါ။

Business Model Canvs ကိုအသုံးပြုပြီး မိမိ Business (သို့) Product အတွက် Business Model လွယ်လွယ်ကူကူ ဆွဲနိုင်ကျပါစေခင်ဗျာ။

Business Model Canvas နဲ့ ဆက်စပ်နေပြီး အသုံးဝင်တဲ့ Value Proposition Canvas ဆွဲနည်းနဲ့ Product-Market Fit အကြောင်းကိုလည်း လေ့လာနိုင်ပါတယ်။

နောက်ထပ် ဖတ်ချင်တဲ့ Topic တွေရှိရင်လည်း ဒီ Google Form ကနေတဆင့် အကြံပေးနိုင်ပါတယ်။ ProductBaze မှ Product သမားအချင်းချင်း idea တွေ၊ knowledge နဲ့ experience တွေ share ဖို့ နွေးနွေးထွေးထွေးဖိတ်ခေါ်ပါတယ်။ ProductBaze အကြောင်း (၁) မိနစ်စာ မိတ်ဆက် post လေးကို ဒီ link မှာ ဖတ်လို့ရပါတယ်။ ProductBaze ကို ဆက်သွယ်ချင်ရင် productbaze@gmail.com သို့ ပေးပို့ ဆက်သွယ်နိုင်ပါတယ်။

Follow us on Facebook and Linkedin for the latest updates.